Nhớ nhà nhớ bánh Trung Thu

Nhớ nhà nhớ bánh Trung Thu – ©Mathilde Tuyết Trần, France 2021

Bị cuốn hút theo với đời sống ở châu Âu nhiều năm trời tôi quên bẵng ngày Tết Trung Thu. Thấm thoát, trăng đã bắt đầu tròn và sáng trong đêm, đến ngày 21.9.2021 là vành trăng lại tròn thêm một lần nữa. Một lần về Hà Nội, ngang qua phố Hàng Mã đầy đèn lồng Trung Thu tôi mới sực nhớ lại, tại sao mình có thể quên đi Tết Trung Thu ? Lục lọi trong trí nhớ xa xăm, tôi cười một mình nhớ lại hình bóng con nít của mình mỗi khi rằm tháng tám trở về. Thuở ấy, ba tôi thường hay đầu têu cho con nít chơi Trung Thu, trong khi má tôi chỉ lo việc cúng rằm. Ba tôi mua cho chúng tôi những cái đèn lồng, rẻ thì đèn xếp, đắt tiền hơn là những chiếc đèn bằng tre và giấy bóng kiếng hình ngôi sao, con cá chép….lồng đèn càng lộng lẫy, càng công phu như hình con thiên nga, con bướm thì càng đắt tiền. Không ít « thảm cảnh » đã xẩy ra khi chiếc đèn của mình bốc cháy vì cây nến cắm không chặt, lung lay, ngã làm cháy chiếc đèn lồng bằng giấy, thế là chưa đi rước đèn, thì con nít đã mếu máo khóc òa….Được xếp hàng trong đám con nít của xóm, đi một vòng trong xóm, từ đầu ngõ này sang đầu ngõ kia với ánh sáng lung linh chập chờn của nến đỏ trong màn đêm xanh, ôi, thật là hãnh diện, hạnh phúc biết bao cho đứa con nít nhỏ là tôi. Những đứa lớn, biết hát, thuộc vài câu, bắt đầu sau cái đếm 1,2,3 của người lớn là ngoạc mồm ra hát rõ to:  » Tết Trung Thu rước đèn đi chơi, em rước đèn đi khắp phố phường..Lòng vui sướng với đèn trong tay, Em múa ca trong ánh trăng rằm, Đèn ông sao với đèn cá chép, Đèn thiên nga với đèn bướm bướm, Em rước đèn này đến cung trăng …. »

Ngoài lồng đèn xanh đỏ lộng lẫy, đám trẻ con còn được cha mẹ mua cho những con tò he làm bằng bột gạo, nặn bằng tay rất khéo léo và những cái mặt nạ. Con tò he, thực ra là khi thổi nó kêu « Tò Te », riết rồi nói trại ra thành « tò he », là một sản phảm thủ công rất độc đáo của miền Bắc. Người lớn thì chơi hẳn loại đèn kéo quân, công phu hơn.

Khi đi ngủ lại được nghe ba kể chuyện « Chú Cuội Hằng Nga », mơ màng thấy Chú Cuội ngồi trên cung trăng nhìn xuống trần gian luyến tiếc….Người lớn thì tất bật tặng quà nhau, những cái bánh Trung Thu, gói trà sen…Hồi đó, người ta đồn đại, nhà giầu tặng bánh Trung Thu có nhét những thỏi vàng nén ở trong bánh, nên cắt bánh Trung Thu phải cẩn thận, xem có thỏi vàng trong bánh hay không, con nít nghe há hốc mồm tin ra phết. Tặng quà qua, quà tặng lại…bánh Trung Thu, nào là bánh nướng, bánh dẻo, bánh mặn, bánh ngọt, mỗi nhà nhiều quá ăn không hết. Rồi lại cỗ Trung Thu cúng trong gia đình cũng không kém phần xôm tụ và thiên về món ngọt nhiều hơn như xôi ngọt, chè và hoa quả. Những đám múa lân tùng xình, tùng xình, tùng tùng xình « quậy » thêm lên làm cho tết của trẻ con thêm háo hức, nhộn nhịp, vui tươi….

Bây giờ ở nơi xa xôi, nghĩ lại thấy tục lệ Tết Trung Thu cho trẻ em thật là một nét văn hóa đẹp đẽ, lãng mạn, vừa là một dịp để người lớn giao lưu, bầy tỏ tình cảm gắn kết gia đình, hàng xóm, láng giềng, bạn bè….Người châu Âu chỉ có mỗi một dịp để gửi thiệp và tặng quà cho nhau trong một năm đó là vào dịp Noel. Mùa Trung Thu cũng thúc đẩy kinh tế thị trường, ngành nghề thủ công được phát triển, xã hội thư giãn, vui vẻ. Các ngành nghề làm bánh Trung Thu, lồng đèn, mặt nạ, tò he, quần áo, giầy dép…..có cơ hội phát triển. Thêm vào đó, không khí trong gia đình cũng trở nên ấm cúng hơn, các bà mẹ, các bà vợ quý, các cô con gái rượu…tha hồ trổ tài khéo léo làm bánh Trung Thu nhà để ăn, để tặng…Bỗng dưng, tôi thèm có một cái bánh Trung Thu lạ lùng, muốn làm lấy mà ăn cũng không có nguyên liệu, muốn đặt mua bánh ở Paris thì đã « cháy hàng », lại không có ai ở bên nhà mà nhớ đến người phương xa gửi cho cái bánh…Mùa dịch covid 19 năm nay lại thêm một cái buồn. Buồn quá ! MTT

Mâm trái cây Trung thu năm nay của một bạn gái ở Hà Nội, rất khéo tay

Con chó đáng yêu được hình thành bằng 3 quả bưởi, một trái đu đủ (thân) và một củ hành (đầu)

Tháng chín cũng là mùa cốm ở Hà Nội. Cốm làng Vòng nổi tiếng nhất, dẻo, thơm, ăn với chuối chín thì rất tuyệt. Bạn tôi thường tặng một gói cốm gói trong lá sen để đem về Pháp, quý lắm.